با توجه به نیاز شدید به مواد غذایی برای جمعیت رو به افزایش کشور از یک طرف و لزوم نیل به
خودکفایی در امر تولیدات کشاورزی و بی نیاز شدن از واردات و برقراری امنیت غذایی از طرف
دیگر، لازم است در حد امکان میزان تولیدات کشاورزی در کشور افزایش یابد. امروزه به دلیل
وجود محدودیت های مختلف از قبیل کمبود منابع آب و خاک قابل استفاده با کیفیت مطلوب و نیز
بخاطر افزایش مواد آلاینده، از مقادیر این منابع کاسته می شود. لذا جهت نیل به افزایش
محصولات کشاورزی یکی از راهکارها افزایش عملکرد در واحد سطح می باشد که این امر با
مدیریت بهینه مصرف عناصر غذایی و مبارزه با آفات و بیماری ها واستفاده از بذر و نهال اصلاح
شده امکان پذیر میباشد.
با این توصیف وجود بخش تحقیقات کشاورزی در سطح استان ضروری می باشد. فعالیت های
تحقیقاتی این بخش از سال 1372 در قالب واحد تحقیقات خاک و آب در زمینه خاک، آب و گیاه به
منظور تعیین روشهای علمی و اقتصادی در جهت بهره وری بهینه از منابع آب و خاک در زمینه
تولید محصولات کشاورزی شروع گردیده است. علاوه بر این، با توجه به شوری منابع آب و خاک
استان اهمیت و مسئولیت بخش فوق الذکر در اموری چون تعیین و برآورد نیاز غذایی محصولات
کشاورزی، به منظور دست یابی به تولید مناسب و همچنین بررسی روش ها و مدیریت مزرعه در
این گونه اراضی، دو چندان می گردد. این بخش در سال 1395 بعد از نهایی شدن چارت سازمانی
مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی قم، در قالب بخش تحقیقات کشاورزی با تخصص های باغبانی،
خاکشناسی و گیاهپزشکی مشغول به فعالیت می باشد، که رسالت مهم آن دست یابی به عملکرد
کمی و کیفی مطلوب محصولات عمده باغی و زراعی استان با انجام تحقیقات کاربردی در زمینه
های مصرف بهینه کودهای شیمیائی، آلی و زیستی و مبارزه با آفات و بیماری های غالب جهت به
حداقل رساندن میزان خسارت می باشد. این بخش امید دارد تا با انجام وظایف و رسالت های
تحقیقاتی خود و انتقال یافته های فنی و ترویجی به بهره برداران بخش کشاورزی موجبات
افزایش بهره وری کشاورزان از منابع آب و خاک را در استان فراهم آورد.
اهم فعالیتهای بخش (گروه) تحقیقات خاک و آب از ابتدای تشکیل تاکنون شامل موارد زیر میباشد:
مجموع طرح های خاتمه یافته و در دست اجرای بخش: 116 طرح و پروژه (در زمینه محصولات زراعی و باغی و شامل تغذیه، مقایسه رقم و تهیه نقشه حاصلخیزی خاک). پروژه های خاتمه یافته: 110 فقره پروژه های در دست اجرا: 6 فقره
ساعات کلاس برگزار شده در شاک: حدود 200 ساعت، ساعات کلاس برگزار شده برای بهره برداران و کشاورزان (در قالب روز مزرعه، هفته انتقال یافته های ترویجی و غیره): حدود 700 ساعت
مقالات مجلات پژوهشی داخلی و بین المللی: 45 مورد، مقالات همایش و کنگره داخلی و بین المللی: 150 مورد، داوری و مشاوره و راهنمایی پایان نامه: 30 مورد، داوری گزارش نهایی: 20 فقره، داوری مقاله مجلات پژوهشی داخلی و بین المللی: 20 مورد، داوری طرح مرکز رشد: 7 مورد، ارائة بروشور ترویجی محصولات زراعی: 10 مورد، نظارت بر طرح پژوهشی: 5 مورد
اجرای برنامه رادیویی و تلویزیونی جهاد سبز: 20 برنامه، شرکت در جلسات محققان معین در مراکز: 30 مورد، شرکت در جلسات یاوران تولید: 5 مورد، پیگیری جلسات یاوران تولید منتج به تهیه دستورالعمل: 2 مورد
دبیری کارگروه کنترل کیفیت کود در استان (100 مورد بازدید و اخذ 650 نمونه کود)
درآمد زایی از تعیین کلاس خاک (زراعی-غیر زراعی)
تالیف و ترجمه بیش از 10 عنوان کتاب
تدوين 2 استاندارد ملی به شماره های 2-10962 و 7-10962 برای نمونه برداری خاک و نمونه برداری گاز خاک
شرکت در کمیته های فنی، کارگروه های تخصصی (کود، تغذیه گیاهی، نهال، سرمازدگی و غیره) در سازمان جهاد کشاورزی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی
دریافت لوح تقدیر از معاون وزیر، استاندار و روسای مرکز (10 مورد)
عضویت در کارگروه برنامه بهره وری آب، کمیته محصول سالم و ارگانیک سازمان، کمیته الگوی کشت سازمان، کمیته کود، کمیته های فنی سازمان و نظام مهندسی
عناوین کارهای شاخص بخش:
1- ترویج و همگانی سازی سرشاخه کاری گردو در استان
2- ترویج مصرف بهینه کود در زراعت (کلزا، گندم، جو، پنبه، آفتابگردان) و باغ (پسته، انار و زیتون) در استان
3- کنترل و بازدید واحدهای تولید و عرضه کود در استان
4- ارائه راهکار به کشاورزان و کارشناسان در خصوص مشکلات و معضلات بخش زراعی و باغی
5- تهیه 2 دستنامة گندم و کلزا برای استفادة کشاورزان و بهره برداران بخش
اهم فعالیتهای بخش (گروه) تحقیقات خاک و آب از ابتدای تشکیل تاکنون شامل موارد زیر میباشد:
مجموع طرح های خاتمه یافته و در دست اجرای بخش: 116 طرح و پروژه (در زمینه محصولات زراعی و باغی و شامل تغذیه، مقایسه رقم و تهیه نقشه حاصلخیزی خاک). پروژه های خاتمه یافته: 110 فقره پروژه های در دست اجرا: 6 فقره
ساعات کلاس برگزار شده در شاک: حدود 200 ساعت، ساعات کلاس برگزار شده برای بهره برداران و کشاورزان (در قالب روز مزرعه، هفته انتقال یافته های ترویجی و غیره): حدود 700 ساعت
مقالات مجلات پژوهشی داخلی و بین المللی: 45 مورد، مقالات همایش و کنگره داخلی و بین المللی: 150 مورد، داوری و مشاوره و راهنمایی پایان نامه: 30 مورد، داوری گزارش نهایی: 20 فقره، داوری مقاله مجلات پژوهشی داخلی و بین المللی: 20 مورد، داوری طرح مرکز رشد: 7 مورد، ارائة بروشور ترویجی محصولات زراعی: 10 مورد، نظارت بر طرح پژوهشی: 5 مورد
اجرای برنامه رادیویی و تلویزیونی جهاد سبز: 20 برنامه، شرکت در جلسات محققان معین در مراکز: 30 مورد، شرکت در جلسات یاوران تولید: 5 مورد، پیگیری جلسات یاوران تولید منتج به تهیه دستورالعمل: 2 مورد
دبیری کارگروه کنترل کیفیت کود در استان (100 مورد بازدید و اخذ 650 نمونه کود)
درآمد زایی از تعیین کلاس خاک (زراعی-غیر زراعی)
تالیف و ترجمه بیش از 10 عنوان کتاب
تدوين 2 استاندارد ملی به شماره های 2-10962 و 7-10962 برای نمونه برداری خاک و نمونه برداری گاز خاک
شرکت در کمیته های فنی، کارگروه های تخصصی (کود، تغذیه گیاهی، نهال، سرمازدگی و غیره) در سازمان جهاد کشاورزی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی
دریافت لوح تقدیر از معاون وزیر، استاندار و روسای مرکز (10 مورد)
عضویت در کارگروه برنامه بهره وری آب، کمیته محصول سالم و ارگانیک سازمان، کمیته الگوی کشت سازمان، کمیته کود، کمیته های فنی سازمان و نظام مهندسی
عناوین کارهای شاخص بخش:
1- ترویج و همگانی سازی سرشاخه کاری گردو در استان
2- ترویج مصرف بهینه کود در زراعت (کلزا، گندم، جو، پنبه، آفتابگردان) و باغ (پسته، انار و زیتون) در استان
3- کنترل و بازدید واحدهای تولید و عرضه کود در استان
4- ارائه راهکار به کشاورزان و کارشناسان در خصوص مشکلات و معضلات بخش زراعی و باغی
5- تهیه 2 دستنامة گندم و کلزا برای استفادة کشاورزان و بهره برداران بخش