معرفی بخش علوم دامی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم

بخش علوم دامی قدیمی‌ترین بخش تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی قم است. که از سال 1371 آغاز به فعالیت کرده است. طی سالهای 1372 تا 1378 بزرگترین ایستگاه تحقیقاتی دام و طیور کشور و ایستگاه تحقیقات طیور صنعتی منطقه مرکزی کشور توسط این بخش در مرکز قم تأسیس و راه اندازی شد و هم اکنون نیز از سالنهای تحقیقاتی مناسبی برخوردار است. همواره طی 3 دهه گذشته این بخش با بیشترین تعداد هیات علمی، تعداد طرح‌های سفارشی با همکاری بخش خصوصی و طرحهای تحقیقاتی مستقل و کلان در سطح کشور و مراکز تحقیقاتی استانها صاحب رتبه بوده است. در زمینه معرفی دستاوردهای علمی نظیر مقالات علمی داخلی و خارجی، تألیف کتب تخصصی، تهیه نشریه فنی و انتشار یافته‌های علمی، ثبت اختراع در حوزه دام و طیور، تولید و انتقال دانش و فناوری به عرصه تولید و بخش خصوصی نیز این بخش عملکرد بالایی ارایه داده است. این بخش هم اکنون دارای 6 نفر هیأت علمی، دکتری تخصصی و کارشناس است و حاصل کار تحقیقاتی این بخش طی 3 دهه گذشته شامل اجرای بیش از 130 طرح تحقیقاتی، انتشار بیش از 35 عنوان کتاب تخصصی، ثبت 5 عنوان اختراع، انتشار حدود 45 عنوان نشریه و دستنامه فنی، انتشار 17 یافته تحقیقاتی، اجرای بیش از 8 طرح الگویی کاربردی، اجرای چندین طرح کلان و توسعه‌ای، ارایه 8 مورد دانش فنی و انجام فعالیت‌های پژوهشی مختلف در زمینه دام، طیور، تغذیه و فناوری های نوین علوم دامی می باشد.

شروع فعالیت این بخش همزمان با آغاز ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قم به عنوان ایستگاه تحقیقات اصلاح نژاد گوسفندان بومی استان قم در سال 1371 بود. با آغاز فعالیت مراکز تحقیقاتی استانها در سال 1372 مرکز قم به عنوان ایستگاه تابعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران فعالیت خود را ادامه داد و بخش تحقیقات علوم دامی نیز به عنوان واحد تحقیقات دام و طیور زیر نظر مرکز استان تهران فعالیت داشت و این روند تا سال 1375 و اعلام استان شدن قم ادامه داشت. با استان شدن قم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قم نیز تشکیل و بخش های تحقیقاتی مختلف شامل بخش تحقیقات علوم دامی نیز بطور مستقل ایجاد گردید. از آن سال تا کنون با احداث اماکن ویژه دام و طیور و ایجاد بسترهای مختلف تحقیقاتی نظیر ایستگاه تحقیقاتی طیور صنعتی، آزمایشگاه تغذیه دام، مکان نگهداری حیوانات آزمایشگاهی، سالن پرورش سایر ماکیان، سالن پرورش گوسفند صنعتی و استفاده از توانمندی مراکز تحقیقاتی داخل و خارج استان و موسسه تحقیقات علوم دامی کشور اقدامات پژوهشی اثر بخشی به انجام رسیده است. از جمله طرح های شاخص اجرا شده در این بخش می توان به طرح هایی از جمله تولید لارو مگس خوراکی جهت تغذیه طیور، استفاده از سیلاژ سورگوم علوفه ای درتغذیه گاو شیرده و گاو پروار، استفاده محصول فرعی پسته در تغذیه گوساله پروار، استفاده از چغندر علوفه ای در تغذیه گوساله پروار، تعیین ارزش غذایی و کیفیت سیلاژهای سورگوم، چغندر علوفه ای و بقایای پوست پسته، تعیین پتانسیل رشد و تولید شیر شتر کلکوهی، استفاده از فن آوری ماشین بینایی و هوش مصنوعی در بیومتری و تخمین وزن شتر و جوجه گوشتی و تعدادی دیگر از طرح های اثر بخش و کاربردی اشاره کرد. در طول سنوات گذشته سطح علمی و عملی پژوهش های انجام شده توسط اعضای هیات علمی و محققان بخش علوم دامی مرکز قم ارتقا یافته و در حال حاضر تاکید عمده بر انجام تحقیقات توسعه ای و اثر بخش و نیز تحقیقات مشتری محور می باشد. در همین راستا ارتباط موثر  با بخش خصوصی به منظور انجام تحقیقات کاربردی تقویت شده و تا کنون تعداد قابل توجهی از پژوهش های علوم دامی با حمایت مادی و معنوی تولیدکنندگان، شرکت ها و سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام شده است.